Het kenmerk van een omgeving waar startups en kunstenaars gehuisvest zijn, is energie, dynamiek en vernieuwing. Bij uitstek een ideale plaats voor een netwerkbijeenkomst voor kwartiermakers. Op 9 juni 2022 organiseerde het Kwartiermakersgilde in een voormalige ambachtsschool dan ook een netwerkbijeenkomst in Leiden. Er stonden deze middag twee interessante onderwerpen op de agenda:

• Transformationeel leiderschap
• De leermeester en de gezel

Wat hebben transformationeel leiderschap en kwartiermaken met elkaar gemeen?

Als kwartiermaker kun je worden ingezet om transformaties te begeleiden die gepaard gaan bij het opzetten van bijvoorbeeld een nieuwe organisatie of organisatieonderdeel. Kwartiermakers veranderen o.a. een inrichting van een organisatie(onderdeel), regelgeving, de toepassing van middelen met als grootste gevolg een verandering van organisatiecultuur. Adequaat leiderschap is belangrijk om deze transformaties in goede banen te leiden.

Betekent dit dat alle kwartiermakers transformationeel leiderschap toepassen? Tijdens deze netwerkbijeenkomst deelt Cecilia Capone QC haar ervaringen en de inzichten als kwartiermaker met de inzet van transformationeel leiderschap. Cecilia werkt op dit moment als teammanager bij de gemeente Amsterdam met een aanvullende rol als programma coördinator.

Cecilia start haar presentatie met de definitie van kwartiermaken en transformationeel leiderschap. Dan volgen vijf eigenschappen die transformationeel leiders onderscheidt van andere leiders. De omgeving waarin kwartiermakers en transformationeel leiders zich bevinden. Gedragingen die kwartiermakers en transformationeel leiders kenmerken. En tot slot de overeenkomsten tussen kwartiermakers en transformationeel leiders.

Na deze uitleg gingen we in groepen uiteen om in te gaan op de volgende vragen:

1. Er zijn veel overeenkomsten, maar wat zijn verschillen tussen transformationeel leiderschap en kwartiermaken?
2. Zijn kwartiermakers altijd goed in transformationeel leiderschap? ​
3. Kun je transformationeel leiderschap gebruiken bij het opzetten van nieuwe organisatie (-onderdelen)?​
4. Wat kunnen kwartiermakers leren van transformationeel leiderschap theorie? ​

Uit de discussies in de verschillende groepen kwam naar voren dat één van de grootste verschillen is dat kwartiermaken een rol is en transformationeel leiderschap een vaardigheid. Kwartiermakers zijn niet per se deskundig op het gebied van transformationeel leiderschap. Per situatie bekijken kwartiermakers welk type leiderschap ze inzetten. Het is wenselijk dat kwartiermakers bekend zijn met meerdere vormen van leiderschap, zodat ze de leiderschapsstijl kunnen kiezen die het beste bij de opdracht past.

Transformationeel leiderschap pas je over het algemeen toe in iets wat al bestaat, terwijl kwartiermakers starten in een opdracht waar nog niets is. Bij het opzetten van een nieuwe organisatie(-onderdeel) kun je transformationeel leiderschap toepassen, maar meestal is het een combinatie van stijlen.

Kwartiermakersfase

Tijdens de gesprekken over transformationeel leiderschap bleek dat er nog onduidelijkheden waren over wanneer een kwartiermaker ingezet wordt.

Wanneer is er sprake van een kwartiermakersfase?

In de inleiding naar deel twee van de netwerkbijeenkomst licht Huub Janssen aan de hand van onderstaande infographic toe wanneer er sprake is van kwartiermaken en hoe een kwartiermakersfase eruit ziet.

De leermeester en de gezel. Wie leidt de kwartiermakersgezellen op?

Bij een Gilde of ambacht zijn personen met hetzelfde beroep aangesloten. Bij het Kwartiermakersgilde zijn dat kwartiermakers. Net als in het traditionele Gilde wordt ook bij het Kwartiermakersgilde kennis en ervaring uitgewisseld. Dat doen we in verschillende vormen: onderzoek, blogs, intervisie, netwerkbijeenkomsten, nieuwsbrief en er is sinds kort de opleiding tot kwartiermaken.

In een traditioneel Gilde leidt een leermeester de gezel op. Het leermeester-gezel principe. Via deze leermethode leert de gezel van een ervaringsdeskundige (meester) door mee te doen, de kneepjes van het vak af te kijken, oefenen en door fouten te maken. We vroegen ons af of leren van een ervaren kwartiermaker een interessante leermethode is voor mensen die interesse hebben in het vak kwartiermaken? De kennis die je in deze vorm opdoet, gaat niet alleen over vakmanschap, maar ook over professionalisering, innovatie, leiderschap, succesvol verandermanagement enz. We peilden de interesse voor deze leermethode tijdens deze netwerkbijeenkomst met de aanwezige kwartiermakers, jonge professionals en andere geïnteresseerden.

Na de inleiding en uitleg van Huub over het Gilde en dit leermeester-gezel principe werden we weer in groepen ingedeeld om met elkaar de vragen te beantwoorden:

1. Is er behoefte aan het leermeester-gezel principe? En waaraan precies?
2. Welke vormen of mogelijkheden zie je?
3. Heb je concrete tips of adviezen?
4. Wat kun/wil je zelf bijdragen?

Er kwam unaniem naar voren dat een dergelijke leermethode interessant is, maar niet in de ‘ouderwetse’, vaak rigide vorm. Er was meer behoefte aan intervisie of een kwartiermakercoach met specifieke vaardigheden die op een bepaald moment ingeroepen kunnen worden.

Intervisie

Op basis van deze uitkomst zullen we vanuit het Kwartiermakersgilde de intervisie meer gaan activeren. Deze intervisie zullen we inrichten op basis van deze doelstelling: leren van elkaar, maar ook een vorm aanbieden waar junioren vragen kunnen stellen en feedback kunnen vragen van senior kwartiermakers. Later dit jaar komen we hiervoor met voorstellen/uitnodigingen.

Afsluitend

De tijd vloog, de energie zat er goed in en voordat we het wisten, was het tijd voor de borrel.

Deze succesvolle bijeenkomst smaakt naar meer. In het najaar willen we weer een bijeenkomst organiseren. We zijn nog bezig met onderwerpen en de vorm. Heb je een suggesties, wil je een bijdrage leveren of heb je een interessant onderwerp? We horen het graag.

Meer informatie

1. Download hier de presentatie van deze netwerkbijeenkomst
2. Ons aanbod voor intervisie vind je hier. 
3. Onze volgende netwerkbijeenkomst vindt in het najaar plaats. Houd onze website, LinkedIn groep of nieuwsbrief in de gaten.
4. Interesse in het geven van een presentatie? Meld je aan.